Het congres danst (bron Wikipedia)

WAARSCHUWING VOORAF: ELKE GELIJKENIS MET U BEKENDE OMSTANDIGHEDEN IS “puur” TOEVAL

In 1814

“Der Kongress tanzt, aber er kommt nicht vorwärts.‘ Dies ist kein Friedenskongress sondern ein Kriegskongress.” (Charles Joseph de Ligne)

Het Congres, waarbij de Oostenrijkse kanselier Klemens von Metternich grote invloed had op het verloop ervan, begon in september 1814 en eindigde in juni 1815 met het voorlezen van de besluiten. Het de verzamelnaam voor het proces dat in de zomer van 1812 begon en in 1822 werd afgerond met als gemeenschappelijk element dat iedere deelnemer doods­bang was door de andere buitenspel te worden gezet in een strijd om gebied, macht en invloed.

Het bijzondere aan dit congres kwam hierop neer dat slechts één plenaire zitting plaatsvond en dat de discussies en alle beslissingen elders genomen werden. Tijdens dit congres kwamen twee grote tegenstellingen naar boven, vooral het wederzijdse wantrouwen tussen het Verenigd Koninkrijk en Rusland. Volgens Emmerich Joseph von Dalberg, een Duitse diplomaat in Franse dienst, getuigde het Congres van een totale beginselloosheid en werden de zaken naar het einde toe steeds willekeuriger afgehandeld of afgedaan met instem­mend geknik. Hij schreef: "Wij ronden nu de treurige zaken af; het resultaat van dit alles kon niet klein­geestiger zijn." De ontsnapping eind februari 1815 van Napoleon van Elba en zijn verdere opmars naar Parijs veranderde de politieke en militaire situatie, waardoor de urgentie om tot een afronding te komen HEEL groot werd.

In aanvulling op deze slotakte werd op 20 november 1815 het Verdrag van Parijs (1815) ondertekend door de vijf grote mogendheden: Frankrijk, Oostenrijk, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en Pruisen. Vele waarnemers van het Congres beklaagden zich over de rigiditeit. Velen kwamen ook onder de indruk van de tentoongespreide pracht en grandeur. De alge­meen secretaris Friedrich von Gentz beschreef dit gebeuren zeer beeldend maar beklaagde er zich over dat er weinig vooruitgang geboekt werd. Sommige historici zijn evenwel de mening toegedaan dat het Congres met al het feestgedruis ook zijn hoofddoel, namelijk een kader te scheppen voor een Europese vredes­regeling, toch uiteindelijk gerealiseerd heeft. Tot aan de tijd van de Italiaanse en Duitse eenwording, ongeveer 40 jaar later rond 1860, waren er geen grote oorlogen meer in Europa en bleven de toen vastgestelde staatkundige grenzen vrijwel ongewijzigd.

Daarna veranderden de grenzen wel. En werden ook weer aangepast. En iedere tijd kende zijn eigen congres en dansmelodie maar vooral de illusie van een droom. Het “grote Europa”. Voor de realisten onder ons geen droom maar een voortdurende nachtmerrie, die ook ná 100 Europese oorlogen (jawel honderd) - sinds 1814 - nog steeds op de agenda staat. In plaats van Europees gezien vast te leggen dat wij vrede­lievend elkaars eigenheid respec­teren, gaan wij thans gebukt onder het groot moefti regiem van een door Brussel uitge­von­den theocratische z.g.n. democratie dat als stateloze entiteit zonder enige eigen maatstaf voor identiteit en dus geweten, ieder ander land en entiteit, de maat neemt.

Een groep van veelal in eigen land mislukte en gedegenereerde politieke vazallen die zich vooral inzet om de oude scheids­lijn Oost/West uit 1814 nieuw leven in te blazen om zo alsnog de start te kunnen maken van een nieuwe periode van onrust en chaos. Welnu, proficiat. U bent geslaagd. Zelden klonk wals Nr. 2 van Chostakovitz zo macaber en onheilspellend, maar niet voor het Congres, zij dansten voort......

Willem D. Okkerse MBA is uitvinder van de OK-Score en CEO van het OK-Score Institute in Antwerpen en Rotterdam. Hij is tevens lid van de Raad van Bestuur van het European Rating House in Brussel. Voorheen was hij onder meer gastdocent aan de Universiteiten van Delft en Leuven, de Hogeschool van Arnhem alsmede lid van de Adviesraad van de Hogeschool van Amsterdam.