Translate

17 mei 2009

Accountants, ratings en jeuk

Albert Fieret schreef in de Accountant http://www.accountant.nl/Accountant/Weblogs/Wildschut/Accountant+als+creditrater+zorgt+voor+jeukeen memorabel stuk over de accountant als credit-rater. Uit de verschillende reacties blijkt dat de meningen van Boxmeer, de scribent van dit artikel én in zijn artikel Professor Majoor (NIVRA-Nyenrode), Dinkgreve (SRA), en Professor Pfeijffer (NIVRA-Nyenrode) geen coherent beeld opleveren en dat er met name begripsverwarringen zijn over de rol én inhoudseisen aan een rating-analisten en rating-advisors laat staan aan de “credit-raters” om nog maar niet te spreken over de opleidingen of het “toezicht” daarop.
Fritz Witt maakt het er niet duidelijker op :
"Het is mijn stellige overtuiging dat alleen.....?? een accountant in staat is ratings en ratingprocessen te helpen beheersen en permanent te verbeteren."
Een dergelijke opmerking getuigt van weinig inzicht. Fritz Witt is evenmin als ondergetekende accountant. Desalniettemin vertegenwoordigt Fritz Witt een Duits ratingmodel en is ondergetekende als bedrijfskundige, weliswaar na een PhD programma op het gebied van ratings en niet in accountancy, CEO van het OK-Rating Institute. Toch houden wij ons beiden intensief met ratings bezig.
"Dat ratings dan ook nog een toegevoegde waarde hebben voor het werk van de accountant is mooi meegenomen."
Dat is niet mooi meegenomen maar fundamenteel bij een externe rating die NIET door de accountant zelf wordt gemaakt. Een slechte rating levert namelijk advieswerk voor de accountant op. Ratings die door de accountant zelf worden gemaakt hebben dus een conflicterend belang, immers goede accountants-ratings kunnen ook fout zijn (zie Enron, Parmalat, Ahold, Landis) en slechte ratings leveren advieswerk op. Waar is daarbij het belang van de klant gebleven ? Zo worden de accountants net als rating-agencies die hun cliënten niet alleen raten maar daarnaast óók nog adviseren over hun ratings, hetgeen met name de Europese Commissie een doorn in het oog is.
"Wegens zijn onafhankelijke positie is een accountant in de eerste plaats een rating advisor. Een rating advisor mag zijn cliënt adviseren over de impact en inhoud van zijn rating."
Wat is tie nou ? Geeft de accountant nou ratings af of geeft hij adviezen over ratings af ? Reeds in dezelfde zin kraakt de Witt zijn eigen standpunt af door te verwijzen naar de grote internationale rating agenturen.
"De grote internationale rating agenturen wordt verweten dat zij hun cliënten zowel adviseerden hoe hun rating tot stand komt en hoe men de rating kan verbeteren, alsmede dat zij vervolgens de rating analyse uitvoerden en een rating verstrekten. Vergelijk deze situatie met iedereen die een rating van u en de uwen opstelt. Denkt u niet ook dat een onafhankelijk oordeel van een accountant meer dan welkom is?"
Hallo : nogmaals, hoe onafhankelijk is de accountant dan wel als ie er ook nog advieswerk mee kan verdienen ??
"Voor de goede orde, een accountant als rating advisor adviseert zijn cliënt over zijn (eigen accountants) rating. Hij levert geen ratings aan banken of aan welke andere partij dan ook. Hij gebruikt zijn (d.w.z. de eigen accountants) rating om überhaupt een aansluiting bij andermans rating te kunnen vinden."
Tja, dan ontstaat de aloude vraag : doetie'twel of doetie'tniet. M.a.w. de bank geeft een slechte rating af en de accountant een goede; óf de bank geeft een goede rating af en de accountant een slechte. Wat zullen de volgende stappen zijn van die accountant in het kader van het belang van zijn cliënt ? Kortom - een onhoudbare positie als de accountant zelf met ratings aan de slag gaat.
Het is onmogelijk om de cliënt over meerdere ratingsystemen te adviseren met als doel de ratings te verbeteren.
Ook dat lijkt mij niet de taak van accountants; de taak van de accountant is om zijn cliënt bij te staan in zijn financiële huishouding en de bij het betreffende ondernemersbeleid vastgestelde risico's bespreekbaar te maken met als ultieme boodschap de onthouding van een goedkeurende verklaring b.v. ivm een continuïteitvraagstuk.
De rol van de rating-advisor is niet meer dan de cliënt bijstaan in de vertaling van het eisenpakket van b.v. de banken ten aanzien van de informatie verschaffing. Een rol dit Fritz Witt, in tegenstelling tot het OK-Rating Institute dat - zoals bekend - alleen maar ratings afgeeft, graag vervult.
Dit bijstaan van cliënten in de vertaling van het eisenpakket van banken vereist kennis over de risicomodellen van de banken. Risico modellen die - veelal - gebaseerd zijn de bekende ratio’s. Aangezien de kwaliteit van de risico modellen van de banken abominabel is en naar mijn weten de 80% betrouwbaarheid niet overstijgt wordt de facto de accountant niet meer dan kunstjes geleerd om “zo goed mogelijk uit de stresstest te komen.” Net zo min een aap/ezel of andere diersoort die kunstjes heeft geleerd om zogenaamd te kunnen optellen en aftrekken, kan daarbij enige verdere intelligente inbreng verwacht worden.
Het heeft ook geen fluit zin omdat de betreffende beoordelingmodellen zo slecht zijn.
En om dat de accountant te leren ...? Dit leidt tot het volgende overzichtelijke speelveld.
De ene zijde van het spectrum is dat een accountant - als rating-advisor - zijn klant helpt om zijn cijfers aan te passen aan de (foutieve) modellen van de banken ÓF aan de andere zijde van het spectrum, dat een accountant - als accountant - vooraf een veel zwaardere en objectieve rating (b.v. de OK-Score met een 97% betrouwbaarheid ) laat verrichten. Wat daarbij de rating van de betreffende bank is, interesseert b.v. het OK-Rating Institute, wegens het ontbreken van enige kwaliteit van de bankratings, absoluut niet.
In het eerste geval is de maatschappelijke vooruitgang nihil; de accountant confirmeert zich daarmee aan de non-value standaards van banken en beschouwt hen als “his Master’s voice”. Deze moeilijke economische tijd voor het (grotere) MKB vraagt echter om “mannen met ballen” en systemen die klinken als klokken. Systemen die net als de OK-Score in het openbaar ratings afgeven over alle AEX-fondsen en met real money vanaf 1.1.2003 tot en met 30.4.2009 op een rendement staan van meer dan 82% daar waar diezelfde AEX op min 15% staat.
Dat de banken echt geen kaas hebben gegeten van ratings wordt bewezen door het feit dat geen enkel Nederlands fonds van welke Nederlandse bank dan ook die in diezelfde Nederlandse aandelen belegt in diezelfde periode een positief rendement scoort (zelfs tot min 20% bij het SNS Ned. Aandelenfonds en het verschil met de OK-Score portfolio daarmee ruim 100% bedraagt. Als zij namelijk wél goed zouden kunnen raten, dan hadden zij op zijn minst een iets beter resultaat gemaakt op hun eigen geslecteerde (gerate) aandelen.
Tenslotte : Deze moeilijke economisch tijd vraagt daarbij ook om accountants die het verschil kennen tussen 10 basispunten ratingkosten en gemiddeld 3 tot 4% hogere rente voor hun cliënt. Om de vraagstelling te vereenvoudigen beperken wij ons tot een balanstotaal van Euro 5 miljoen en een kredietlijn van 2 miljoen. Inzendingen zijn welkom.

Geen opmerkingen: